Pagina's

09 oktober 2021

die anderhalve meter...



In mijn eerste jaar psychologie leerde ik over  persoonlijke ruimte.  We  houden allemaal automatisch een bepaalde afstand tot andere mensen als we met ze communiceren. Dat gaat onbewust. Die afstand bedraagt ongeveer een armlengte. Kom iemand te dichtbij, dan voelt dat ongemakkelijk. Het voelt als overschrijding van een grens.

Die afstand verschilt per cultuur. Dan kan soms tot grappige situaties leiden.

Nederlanders die in contact treden met mensen uit het Midden-Oosten beschijven de lichamelijke afstand die zij tijdens het gesprek aanhouden, soms als benauwend en zelfs opdringend. Deze mensen vinden op hun beurt ons maar koele kikkers vanwege onze grote afstandelijkheid. Onze cultuur dicteert dus bij welke afstand we ons op ons gemak voelen.

Volgens Oomkes in zijn boek Communicatieleer bewaren Arabieren en Latijns-Amerikanen de kleinste afstand tijdens het voeren van een gesprek, Zweden en Schotten de grootste. Wij Nederlanders staan dichter bij de Zweden dan bij de Arabieren, dat wil zeggen, we houden 'behoorlijk' grote praatafstanden aan.

Regelmatig zijn mensen uit verschillende culturen waargenomen die samen een hele zaal doorliepen, terwijl ze met elkaar gesprek waren. De een deed steeds een stap naar achteren om een prettige afstand aan te houden. De ander sloot om dezelfde reden steeds aan door een stap naar voren te doen.


Door corona moest die 'persoonlijke ruimte' ineens groter worden. Dat was wennen in het begin. 
De anderhalve meter is nu afgeschaft. Maar ik hanteer hem eigenlijk nog steeds. En ik hoor dat van meer mensen. Die afstand is toch in mijn systeem gaan zitten. Het is niet helemaal onbewust. Ik doe het ook voor mijn eigen veiligheid. Van mij had het niet afgeschaft hoeven worden. Want corona is nog onder ons.

Ook onze manier van groeten moesten we veranderen. Geen handen meer, maar ellebogen. Geen drie zoenen meer, smak smak smak. Handen opsteken. Namaste. Het is nog onwennig. En zal het ooit nog terugkomen, dat handen schudden?

Als dingen per cultuur verschillen, dan zullen ze aangeleerd zijn. Met de paplepel ingegoten. En ik vraag me af of we nu voor lange tijd die 'ingebouwde' afstand veranderd hebben. Net zoals we misschien onze groetgewoontes voorgoed hebben veranderd. Wie zal het zeggen. 

Over de gevolgen van corona op lange termijn zal nog veel gezegd en geschreven worden. We zitten er nog middenin. 

“Zo’n tachtig centimeter van mijn neus
  ligt de grens van mijn Persoon,
  en alle onbebouwde lucht ertussen
  is privéterrein of -domein.
  Vreemdeling, tenzij met slaperige ogen
  wenk ik jou om te verbroederen.
  Pas op en steek het niet lomp over:
  Ik heb geen geweer, maar ik kan spuwen.”

-W.H.Auden-

(in het Engels rijmt het:)

"Some thirty inches from my nose
The frontier of my Person goes,
And all the untilled air between
Is private pagus or demesne.
Stranger, unless with bedroom eyes
I beckon you to fraternize,
Beware of rudely crossing it:
I have no gun, but I can spit."


P.S. Als je geïnteresseerd bent, is het leuk om bij de links te lezen. Vooral de onderste is leuk.










P.S. Ik schreef later nog meer over die anderhalve meter

20 opmerkingen:

  1. Ik weet nog,dat in het begin van corona de menesen van de stoep af gingen,als ik met de hond aankwam. Of ik dook even een tuin in.Ik blijf letten op goede ventilatie

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja, slalommen was het somes. Ik doe het nog.

      Verwijderen
    2. Werd ons jarenlang verteld dat handen geven hier de norm is en werd er een wet aangenomen die gezichtsbedekking verbod, zitten we niet lang daarna in een situatie van GEEN handen geven en mondkapjes op. Het kan verkeren.......Ik hou nog steeds afstand, vind het prettig.

      Verwijderen
    3. Zo had ik het nog niet bekeken, Geri. Wat schrijnend eigenlijk.

      Verwijderen
  2. Ik hield die armlengte altijd al aan, vind het niet prettig als onbekenden zomaar dichterbij komen. Ik werk in een winkel, en zie dat sinds een aantal weken de klanten geen enkele afstand meer houden tot ons en andere klanten, niet meer los de vrije kassa naar buiten maar weer langs de betalende klant schuifelen (en die daarbij vaak aanraken omdat het eigenlijk te krap is om er langs te gaan). Dus helaas, ik denk niet dat die 1,5 meter afstand er bij veel mensen nu automatisch in zit.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja, niet iedereen. Dat merk ik ook in winkels. Als klant kun je die drukte een beetje vermijden, als werknemer natuurlijk niet.
      Ik had die afstand liever verplicht gehouden, dan was dat gedoe met die pas ook niet nodig geweest.

      Verwijderen
  3. Ik wil die afstand nig houden, maar het lukt niet goed meer

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ja dat heb ik gemerkt toen ik met asielzoekers werkte. Als er eenmaal vertrouwen is lopen ze graag tegen je aan. Er zijn nog steeds momenten en mensen dat ik meer afstand verlang.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Er zijn al weer mensen die weer handen gaan geven, van mij hoeft dat niet zo nodig. Ik vond al dat overdreven handen geven en 3 zoenen allemaal vaak een beetje overdreven zeker als het om mensen gaat met wie ik geen persoonlijke binding heb. Aan de andere kant werk ik als schoonmaakster in een zorginstelling voor mensen met meervoudige beperkingen, zowel lichamelijke als geestelijke beperkingen en daar zijn een aantal clienten die niets begrijpen van afstand houden en tja daar ga ik dan toch in mee, ik kan het niet over mijn hart verkrijgen om die mensen af te wijzen als ze een knuffel willen of je een hand willen geven.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dat snap ik, johmar, dan geef je die knuffel gewoon.

      Verwijderen
  6. Ik ben voor het aanhouden van 1,5 meter en geen handen meer geven. Aan 3 zoenen deed ik al niet mee. Wat de handen betreft: of ze werden fijngeknepen of de andere had zulke vieze klefferige handen dat je eigenlijk direct je handen wilden wassen. Dat kan natuurlijk niet als het een klant is.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik ben ook niet van de 3 zoenen, en sommige handen hoef ik ook niet. Ik zoen en knuffel alleen mijn zoon.

      Verwijderen
  7. All these changes are very sad to me.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Ik ben er eigenlijk niet zo erg mee bezig. De ene keer blijf ik oo afstand en de andere kant sta ik iemamd met 4 handen tesamen lief te hebben. Maar ja. Voorzichtigheid ermee... ik wil daarvoor wel mijn best doen en dat maakt dat een 'normale' begroeting niet meerzo vanzelfsprekend is.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Hier in Frankrijk werd altijd systematisch gezoend, bij aankomst en vertrek. Op het werk, op bezoek........ eigenlijk de hele dag maar door. Als Nederlandse vond ik dat altijd een heel gedoe.
    Maar het is sinds corona helemaal voorbij, geen gezoen meer en denk ook niet dat dit (direct) terugkomt.....

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Dat al dat gezoen voorbij is, vind ik een zegen. Ik geef mensen graag een hug, dat voelt nabij en duurt maar even. Veel mensen zijn al weer terug in hun patroon helaas maar ik probeer de afstand toch een beetje te behouden.

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Ik heb van uit mezelf ook minstens 1,5 meter persoonlijke ruimte. In die zin paste die regel wel bij mijn persoonlijkheid denk ik.

    BeantwoordenVerwijderen

Reacties... hartstikke welkom!
Ze worden gemodereerd om spam te voorkomen.