als je het ze niet meer kunt vragen

Dit is mijn opa. Hij was architect. Geboren in Nederlands-Indië. Maar eigenlijk weet ik bijna niets van hem en zijn familie af. 

Ik zit ineens weer helemaal in de familieverhalen..... Dat krijg je ervan als je gaat afstoffen op plekken waar je bijna nooit komt. Ik vond verschillende dingen terug, waar wel een verhaal aan vast zit. En dit is er één van.

Wat meer info over hoe mijn familie in elkaar zit, heb ik onderaan gezet.

Ik vond dit tekeningetje van een familiewapen terug. Een oom had dat op zijn eigen familiezoektocht toevallig ergens in een archief gevonden. Deze Jacob Paulus Barends heeft dezelfde naam als mijn grootvader. En het verhaal gaat dat elke oudste zoon in mijn vaders familie ook de voorletters J.P. moest krijgen. Mijn vaders voorletters zijn dus inderdaad J.P.

 

Dus zou dit een voorvader van ons kunnen zijn?

Ik had wat te googlen. En ik vond dit.
Dit gaat over de Jacob Paulus Barends van het wapen hierboven. Hij was boekhouder bij de ‘Bank-courant en bank van leening’ in Batavia, een Compagnie-instelling. Hij werkte zich op tot grootkassier en opperkoopman. Het waren de einddagen van de VOC, de Verenigde Oost-Indische Compagnie. 

Er kwamen bij deze bank van lening verschillende 'fourberiën’ aan het licht. Ik kan de betekenis van dat woord nergens terugvinden. Maar in de tekst staat: falsificaties in de boekhouding en verwisseling van verschillende panden. Creatief boekhouden, zal ik maar zeggen. Hij werd niet vervolgd, maar moest wel ontslag vragen. Maar later wordt hij weer in ere hersteld. Terecht of onterecht. 

In de tekst staat ook: 'Voor zoover hij nog over eenigen vrijen tijd beschikken kon, begon hij in 1810 het eerzame beroep van.... broodbakker uit te oefenen. Erg grootsch was hij blijkbaar niet; doch het leven was toen buitengewoon duur en hoogst waarschijnlijk zal het heele bedrijf wel geheel buiten hem om gegaan zijn en heeft de vrouw, die voor het oogenblik als zijn echtgenoot fungeerde, de zorg voor die bron van bijverdiensten op zich genomen.'

Uiteindelijk is hij toch ontslagen.

Maar er staat ook: 'De levensschets van dezen Compagniesdienaar kan als een gemiddelde dienen van den oostindischen ambtenaar uit de nadagen der oude Compagnie.

Hij schijnt nooit wettig gehuwd geweest te zijn. Bij diverse vrouwen heeft hij verscheidene kinderen verwekt; als een van die wordt een Elisabeth Stuart genoemd.'

Wat een verhaal, hè. Boekhouder en broodbakker. En een boef.

Wil je wel zo'n voorvader hebben? Ik weet het ook niet zeker, hè. Ik kan hem nog wegdenken uit mijn stamboom. En we zullen het nooit zeker weten.

Maar ja, Nederlands-Indië zit in onze familie. Met alle koloniale misstanden van die tijd. Zo is dat.

Wat meer info.

Ik vertelde wel vaker over mijn familie. Van mijn moeders familie heb ik fotoalbums en stambomen. Mijn grootmoeder schreef voor de kleinkinderen haar memoires in een schrift op. Daardoor zijn er over die kant van mijn familie veel verhalen te vertellen. Veel van die verhalen en foto's zijn via een familieblog in een boek terecht gekomen zodat neven en nichten, en hun kroost, daaruit kunnen putten.

Maar van mijn vaders kant weet ik niets. Ik heb alleen een doos vol kleine zwartwit fotootjes zonder enige uitleg. En die gaan meer over zijn werkende leven. Niets over zijn ouders, laat staan een stamboom. Mijn vader heeft wel wat over zijn eigen leven opgeschreven. Ik schreef eerder over zijn verhaal in de oorlog. Hier.

Allebei mijn ouders zijn geboren in Nederlands-Indië. Mijn familiegeschiedenis is doorspekt met koloniaal verleden. Mijn moeders familie kwam vér voor de oorlog naar Nederland terug. Mijn vader en zijn familie maakten de oorlog in Indië mee en werden na de oorlog naar Nederland gerepatrieerd.

En dat laatste is waarschijnlijk de reden dat er weinig terug te vinden is van mijn vaders familie in de archieven. Veel werd vernietigd in de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd die na WOII uitbrak.