Pagina's

13 januari 2022

als je het ze niet meer kunt vragen


Dit is mijn opa. Hij was architect. Geboren in Nederlands-Indië. Maar eigenlijk weet ik bijna niets van hem en zijn familie af. 

Ik zit ineens weer helemaal in de familieverhalen..... Dat krijg je ervan als je gaat afstoffen op plekken waar je bijna nooit komt. Ik vond verschillende dingen terug, waar wel een verhaal aan vast zit. En dit is er één van.

Wat meer info over hoe mijn familie in elkaar zit, heb ik onderaan gezet.




Ik vond dit tekeningetje van een familiewapen terug. Een oom had dat op zijn eigen familiezoektocht toevallig ergens in een archief gevonden. Deze Jacob Paulus Barends heeft dezelfde naam als mijn grootvader. En het verhaal gaat dat elke oudste zoon in mijn vaders familie ook de voorletters J.P. moest krijgen. Mijn vaders voorletters zijn dus inderdaad J.P.
 
Dus zou dit een voorvader van ons kunnen zijn?

Ik had wat te googlen. En ik vond dit.
Dit gaat over de Jacob Paulus Barends van het wapen hierboven. Hij was boekhouder bij de ‘Bank-courant en bank van leening’ in Batavia, een Compagnie-instelling. Hij werkte zich op tot grootkassier en opperkoopman. Het waren de einddagen van de VOC, de Verenigde Oost-Indische Compagnie. 

Er kwamen bij deze bank van lening verschillende 'fourberiën’ aan het licht. Ik kan de betekenis van dat woord nergens terugvinden. Maar in de tekst staat: falsificaties in de boekhouding en verwisseling van verschillende panden. Creatief boekhouden, zal ik maar zeggen. Hij werd niet vervolgd, maar moest wel ontslag vragen. Maar later wordt hij weer in ere hersteld. Terecht of onterecht. 

In de tekst staat ook: 'Voor zoover hij nog over eenigen vrijen tijd beschikken kon, begon hij in 1810 het eerzame beroep van.... broodbakker uit te oefenen. Erg grootsch was hij blijkbaar niet; doch het leven was toen buitengewoon duur en hoogst waarschijnlijk zal het heele bedrijf wel geheel buiten hem om gegaan zijn en heeft de vrouw, die voor het oogenblik als zijn echtgenoot fungeerde, de zorg voor die bron van bijverdiensten op zich genomen.'

Uiteindelijk is hij toch ontslagen.
Maar er staat ook: 'De levensschets van dezen Compagniesdienaar kan als een gemiddelde dienen van den oostindischen ambtenaar uit de nadagen der oude Compagnie.

Hij schijnt nooit wettig gehuwd geweest te zijn. Bij diverse vrouwen heeft hij verscheidene kinderen verwekt; als een van die wordt een Elisabeth Stuart genoemd.'

Wat een verhaal, hè. Boekhouder en broodbakker. En een boef.
Wil je wel zo'n voorvader hebben? Ik weet het ook niet zeker, hè. Ik kan hem nog wegdenken uit mijn stamboom. En we zullen het nooit zeker weten.
Maar ja, Nederlands-Indië zit in onze familie. Met alle koloniale misstanden van die tijd. Zo is dat.

Wat meer info.
Ik vertelde wel vaker over mijn familie. Van mijn moeders familie heb ik fotoalbums en stambomen. Mijn grootmoeder schreef voor de kleinkinderen haar memoires in een schrift op. Daardoor zijn er over die kant van mijn familie veel verhalen te vertellen. Veel van die verhalen en foto's zijn via een familieblog in een boek terecht gekomen zodat neven en nichten, en hun kroost, daaruit kunnen putten.

Maar van mijn vaders kant weet ik niets. Ik heb alleen een doos vol kleine zwartwit fotootjes zonder enige uitleg. En die gaan meer over zijn werkende leven. Niets over zijn ouders, laat staan een stamboom. Mijn vader heeft wel wat over zijn eigen leven opgeschreven. Ik schreef eerder over zijn verhaal in de oorlog. Hier.

Allebei mijn ouders zijn geboren in Nederlands-Indië. Mijn familiegeschiedenis is doorspekt met koloniaal verleden. Mijn moeders familie kwam vér voor de oorlog naar Nederland terug. Mijn vader en zijn familie maakten de oorlog in Indië mee en werden na de oorlog naar Nederland gerepatrieerd.

En dat laatste is waarschijnlijk de reden dat er weinig terug te vinden is van mijn vaders familie in de archieven. Veel werd vernietigd in de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd die na WOII uitbrak. 

26 opmerkingen:

  1. Wat mooi,dat je van moeders kant zoveel weet. Fantaseer je dan daar ook hun dagelijks leven bij?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Nou die man was een boef. En een opschepper met zijn wapen. Maar die vrouwen in zijn leven ... daar zou ik meer over willen weten.

      Verwijderen
  2. Die foto van jou op schoot bij je opa is prachtig!De lichtval, jullie houding, zijn blik naar jou...
    De rest van het verhaal is wel pikant eigenlijk.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik hou heel erg van die foto! Ja en die mogelijke voorouder maar gauw vergeten.

      Verwijderen
  3. Oh.. op m'n vaste pc lukt het wél om hier in te loggen.. wat een opluchting! heb je postje nog niet eens gelezen hahahaa! kreeg op de laptop niks te zien als een heel klein getalletje in de hoek van een groot wit scherm.. dacht dat je gehackt was!
    Ik ga straks je verhaal goed lezen hoor.. ik kom nog terug! :-)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Het is even een lap tekst, maar dan heb je ook wat. :)

      Verwijderen
    2. Viel reuze mee hoor.. die lap.. maar ik keek net effe voor ik ging koken of ik hier (boven op de vaste pc) wél kon inloggen.. en ja dus.. maar geen tijd meer om te lezen dus. :-)
      Tjaaa.. of het familie is of niet.. het maakt in wezen niet uit.. die man met z'n opschepperige wapen en frauduleuze arbeidsverleden heeft bestaan hehe. Ik zou me er niet veel van aantrekken óf ie een voorvader was.. wat die hebben gedaan, daar kunnen wíj nu toch niks aan doen? :-)
      Weet ook niet wat míjn voorvaderen hebben gedaan, alleen dat het vooral veel handwerklieden waren (een neef van m'n moeder heeft eens een stamboom opgesteld.. maar weet er niet veel van). Het gaat erom dat je zélf een goed leven leidt hè.. liefst een beetje recht op de graat hehe.. dat je zélf je recht in de spiegel aan kunt blijven kijken. :-)

      Verwijderen
    3. Ik trek het me ook niet persoonlijk aan, hoor. Vond het eigenlijk wel grappig om info over deze man te vinden, nadat ik die tekening van dat wapen terugvond. Nou zou ik wel meer willen weten, vooral over die vrouwen waar hij diverse kinderen kreeg. Maar over vrouwen is vaak weinig tot niets gedocumenteerd. We telden niet mee. Toen.

      Verwijderen
    4. Gelukkig maar! ;-)
      En ondanks dat er nu eindelijk eens echt véél vrouwen op die bordesfoto stonden, denk ik dat de vrouw in het algemeen nog steeds niet al te hard meetelt in deze maatschappij.

      Verwijderen
  4. Interessant, Judy. Nee, niet wegdenken hoor

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ik vind de foto van jou en je opa echt prachtig. Heel lief ook!

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Ik kreeg gisteren dat gekke getalletje ook. Kon niet op je blog komen. Alleen linksboven in een heel klein getalletje. Gelukkig nu alles weer normaal.

    Begrijp ik nu goed dat zijn gedrag als een gemiddelde kon dienen?...... wow.

    Ik zou ook graag meer over de vrouwen weten.

    Broodbakker, dat is ineens iets totaal anders.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Gelukkig is alles weer goed op mijn blog. Ik heb wat kleuren veranderd, misschien kwam het daardoor, vreemd.
      Ja, wat erg, hè, dat dit soort gedrag gewoon was toen. Koloniaal verleden wordt ineens inzichtelijk door dit soort verhalen.
      En die vrouwen... ik vond inmiddels een heel klein beetje meer info over deze man en een vrouw. Dus wordt vervolgd.

      Verwijderen
    2. Je hebt ook de afbeeldingen in dit postje omgedraaid toch? Ik zag gisteren steeds eerst een flits van dat getekende wapen voordat de boel op wit ging.. en nu opent het inderdaad weer gewoon op de laptop ook en staan je opa en jij ineens bovenaan. Gek hè.. waar dat nou precies aan gelegen heeft?
      Maar eind goed al goed! :-)

      Verwijderen
    3. Ik heb vanmorgen de volgorde van foto’s en verhaal veranderd. Dus dat klopt wel. Maar dat andere? Geen idee.

      Verwijderen
  7. Wat een mooie foto is dat.
    Wel leuk om een beetje rond te neuzen in de familiegeschiedenis.
    Als je ooit een boek gaat schrijven heb je alvast een titel: "3 x B; mijn voorvader!"

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Mooi verhaa en ook heel mooie foto. Bijzonder zo in je voorouders te kunnen graven.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Wat een mooie en ook lieve foto van jou en je opa. Een kostbaar bezit.

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Wat een lieve foto! En wat een verhaal... In je voorouderlijn heb je hoe dan ook bewogen geschiedenissen. Je vader in een Jappenkamp... poe. Heftig. Dat drukt hoe dan ook een stempel op de generaties na hem.
    Ik weet ook weinig over mijn vader en mijn vaders kant, maar dat heeft heel andere redenen. Mijn moeder, een stadse dame, mocht haar schoonfamilie (eenvoudige Brabantse plattelandsmensen) niet, en in mijn jeugd gingen we dus áltijd naar mijn moeders familie... Ik snap nu nog steeds niet dat mijn vader dat getolereerd heeft... Maar, zoals je boven dit blog terecht schrijft: we kunnen het ze niet meer vragen

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik kan niet goed zeggen hoe dat Jappenkamp doorgespeeld heeft in mijn jeugd. Vast wel. Wat jij zegt over je moeder lijkt wel op mijn moeder, en wij waren veel minder betrokken bij mijn vaders familie. Vandaar dat we zo weinig weten.
      En toch bestaat de behoefte om meer te weten over deze voorouders. Mijn zusje vroeg er laatst ook al naar. En ik vind het zelf heel interessant meer te weten en te snappen over de Nederlands-Indische tijd en roots.

      Verwijderen
  11. Een heel mooi en bijzonder verhaal die je ook met de foto echt mag koesteren. Zelf ken ik mijn oma en opa niet en of ik ze wel heb is ook de vraag want heb mijn echte ouders nooit gekend.

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Wat een mooie foto. Leuk om hem te hebben, veel mensen van onze leeftijd, oef, ik weet niet hoe oud je bent, maar toch. Velen hebben geen foto’ s of herinneringen aan vroeger. Maar jij wel, en zelfs e.e.a. op papier. Wees er maar zuinig op, het is echt een heel interessant verhaal. Ik heb een broer die archivaris was en de geschiedenis van mijn vaderskant uitgezocht heeft. En ik heb een neef die mijn moederskant doet. Bewaar alles maar goed, wie weet wat je verder nog ontdekt.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Denk dat we in dezelfde leeftijdsgroep zitten, Mieke. Interessant, jouw familieleden die onderzoek doen. Ik ga zeker verder zoeken naar dit verhaal van misschien een voorvader.

      Verwijderen
  13. interesting about your grandfather - mine too was an architect (he designed pubs in a large part of our county of Wiltshire, UK). I am going to start researching my family tree next month.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Also an architect, what a coincidence, Betty. Wishing you good luck with your family tree. I love watching Who do you think you are? Interesting to know what you'll find out.

      Verwijderen

Reacties... hartstikke welkom!
Ze worden gemodereerd om spam te voorkomen.